Doskonalenie zawodowe dyspozytorów medycznych

Zgodnie z przepisami ustawy z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym (Dz. U. z 2017 r. poz. 2195) dyspozytor medyczny ma prawo i obowiązek doskonalenia zawodowego.

Aktem prawnym, który reguluje zarówno formy doskonalenia zawodowego dyspozytorów medycznych, jak również sposób i zakres przedmiotowego doskonalenia zawodowego jest rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia z dnia 11 sierpnia 2017 r. w sprawie doskonalenia zawodowego dyspozytorów medycznych (Dz.U. z 2017 r. poz. 1620).

Formy doskonalenia zawodowego

Doskonalenie zawodowe ratowników medycznych może być realizowane w następujących formach kształcenia:

1. kursy doskonalące;
2. samokształcenie.

Kurs doskonalący

Kurs doskonalący ma na celu pogłębienie i aktualizację wiedzy i umiejętności zawodowych, w tym szkolenie praktyczne. Kurs doskonalący odbywa się na podstawie programu kursu doskonalącego, który zawiera:

1. założenia organizacyjno-programowe określające rodzaj i cel kształcenia, czas jego trwania, sposób organizacji oraz sposób sprawdzania efektów kształcenia;
2. plan nauczania;
3. wykaz umiejętności wynikowych;
4. treści nauczania;
5. wskazówki metodyczne;
6.  standardy dotyczące kadry i bazy dydaktycznej.

Program kursu doskonalącego aktualizuje, zgodnie z postępem wiedzy, zespół ekspertów, powołanych przez dyrektora Centrum Medyczne Kształcenia Podyplomowego, zwanego dalej „CMKP” spośród osób legitymujących się doświadczeniem zawodowym i dorobkiem naukowym w zakresie medycyny ratunkowej. CMKP redaguje i przedstawia do zatwierdzenia ministrowi właściwemu do spraw zdrowia opracowany przez zespół ekspertów program kursu doskonalącego. Program kursu doskonalącego redaguje, i zatwierdza minister właściwy do spraw zdrowia. Dyrektor CMKP podaje do publicznej wiadomości zatwierdzony program kursu doskonalącego w formie publikacji oraz informacji na swojej stronie internetowej.

Samokształcenie

Samokształcenie obejmuje następujące formy:

1. udział w seminarium,
2. udział w kongresach, zjazdach, konferencjach, sympozjach naukowych lub ćwiczeniach,
3. udział w różnych formach szkoleń organizowanych przez dysponenta zespołów ratownictwa medycznego lub wojewodę

Seminarium

Seminarium jest realizowane zgodnie z programem nauczania opracowanym przez organizatora kształcenia i zatwierdzonym przez konsultanta wojewódzkiego w dziedzinie medycyny ratunkowej właściwego ze względu na siedzibę organizatora. Organizator jest zobowiązany powiadomić właściwego wojewodę o zorganizowaniu seminarium na jego obszarze. Seminarium trwa nie krócej niż 5 godzin dydaktycznych, przy czym 1 godzina zajęć trwa 45 minut.

Doskonalenie zawodowe dyspozytorów medycznych obejmuje zagadnienia z zakresu:

1. systemu ratownictwa medycznego, zwanego dalej „systemem”, na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i w innych państwach;
2. organizacji, zadań oraz kompetencji jednostek współpracujących z systemem, o których mowa w art. 15 ust. 1 i 2 ustawy, oraz innych jednostek realizujących zadania z zakresu ratownictwa medycznego;
3. organizacji systemu powiadamiania ratunkowego;
4. zasad i procedur przyjmowania wezwań oraz dysponowania zespołami ratownictwa medycznego;
5. wybranych zagadnień z medycyny ratunkowej niezbędnych do realizacji zadań dyspozytora medycznego;
6. podstaw prawnych i zasad współdziałania z jednostkami współpracującymi z systemem, o których mowa w art. 15 ust. 1 i 2 ustawy, oraz innymi jednostkami realizującymi zadania z zakresu ratownictwa medycznego, a także służbami porządku publicznego, w tym zadań i zasad działania krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego;
7. zasad zbierania wywiadu medycznego, podstaw i algorytmów zbierania wywiadu medycznego przez dyspozytorów medycznych, systemu kodowania i kwalifikacji wezwań;
8. zasad prowadzenia komunikacji w łączności radiowej, w tym wykorzystania alfabetu międzynarodowego;
9. podstawowej wiedzy z zakresu odpowiedzialności karnej i cywilnej dyspozytora medycznego;
10. zasad komunikacji i postępowania dyspozytora medycznego z osobami z zaburzeniami psychicznymi;
11. zasad komunikacji i postępowania dyspozytora medycznego z dziećmi;
12. zasad komunikacji i postępowania dyspozytora medycznego z osobami o utrudnionym kontakcie;
13. zasad udzielania pierwszej pomocy oraz zasad przekazywania niezbędnych informacji osobom udzielającym pierwszej pomocy;
14.  zasad współpracy z lotniczymi zespołami ratownictwa medycznego, wskazań do ich użycia i sposobów dysponowania;
15.  zasad korzystania ze środków łączności na potrzeby systemu Państwowe Ratownictwo Medyczne, w szczególności w oparciu o konsolę zintegrowanej łączności wykorzystywaną na stanowisku dyspozytora medycznego do obsługi zgłoszeń alarmowych w ramach Systemu Wspomagania Dowodzenia Państwowego Ratownictwa Medycznego, o którym mowa w art. 3 pkt 15 ustawy;
16. zasad korzystania z systemu zarządzania zespołami ratownictwa medycznego, w skład którego wchodzi w szczególności funkcjonalność lokalizacji miejsca zdarzenia i zespołu ratownictwa medycznego;
17. wykorzystania danych przestrzennych i związanych z nimi usług, do jakich dostęp uzyskuje System Wspomagania Dowodzenia Państwowego Ratownictwa Medycznego, o których mowa w art. 24d ustawy;
18.  zasad postępowania w przypadku wystąpienia katastrof naturalnych lub awarii technicznych w rozumieniu ustawy z dnia 18 kwietnia 2002 r. o stanie klęski żywiołowej (Dz.U. z 2014 r. poz. 333 i 915 oraz z 2016 r. poz. 1954);
19.  zasad postępowania w przypadku zdarzenia mnogiego lub masowego;
20. zasad koordynacji działań ratowniczych na terenie województwa oraz w przypadku potrzeby użycia zespołów ratownictwa medycznego spoza obszaru województwa;
21. zadań lekarza koordynatora ratownictwa / wojewódzkiego koordynatora ratownictwa medycznego i zasad współpracy z nim;
22. ogólnych informacji o prawach pacjenta.

* Kurs doskonalący jest realizowany według planu nauczania określonego w programie kursu doskonalącego, uwzględniającego powyższe zagadnienia.

Dopełnienie obowiązku doskonalenia zawodowego

Dopełnienie przez dyspozytora medycznego obowiązku doskonalenia zawodowego polega na odbyciu w okresie edukacyjnym jednego kursu doskonalącego i jednego seminarium oraz jednej z pozostałych form samokształcenia.

Przebieg doskonalenia zawodowego dokumentuje się w karcie doskonalenia zawodowego, zwanej dalej „kartą doskonalenia”. Podmiot uprawniony do prowadzenia kursu doskonalącego potwierdza w karcie doskonalenia zaliczenie przez dyspozytora medycznego kursu doskonalącego. Organizator kształcenia potwierdza w karcie doskonalenia odbycie przez dyspozytora medycznego seminarium oraz jednej z form samokształcenia, o których mowa w § 2 pkt 2 i 3 rozporządzenia. Wzór karty doskonalenia zawodowego dyspozytorów medycznych określa załącznik nr 2 do rozporządzenia.

Podstawa prawna

• Ustawa z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym (Dz. U. z 2017 r. poz. 2195)
• Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia z dnia 11 sierpnia 2017 r. w sprawie doskonalenia zawodowego dyspozytorów medycznych (Dz.U. z 2017 r. poz. 1620)